Historia

Do nowej wsi sprowadził osadników ze Śląska i Saksonii , stąd do dziś wielu ich potomków nosi niemiecko brzmiące nazwiska. Koło Jezior, kasztelan zbudował wielkie kuźnie, czyli pierwszą w Polsce „fabrykę kos w Sobieniu.” Jak pisał Dziennik Handlowy w 1786 roku, „tey fabryki dziedzic nie trzyma, ale ią puszcza maystrom i wyrobione od nich kosy zakupuje, płacąc za każdą po gr 27, za 100 kos płaci zł 90, gdyby każdą odsprzedał za zł 1 na zł 90, zyskiwałby 10 zł, co nie jest małym procentem” – wylicza Jezierskiego gazeta, zauważając jednocześnie, że „niedostatek w Kraju naszym tey natury fabryk (…) wiele szkody przynosi.” Ponadto postawił tu manufakturę pończoszniczą, w której „przeszło 200 czerwonych złotych z kóz swych profitował, kazawszy przędzy z nich naprząść swym pończosznikom bardzo wiele pięknych pończoch narobić.” Fabryki funkcjonowały wzorowo i dawały pokaźne zyski, tym bardziej, że produkcja nie mogła sprostać zapotrzebowaniu. Jak sam pisał, ówczesnej Polsce brakowało 2 mln sztuk kos. Poza tym fabryki Jezierskiego produkowały żelazne urządzenia domowe na użytek okolicznych chłopów, no i oczywiście świadczyły usługi kowalskie. Na przełomie XVIII i XIX w. zakłady przemysłowe, m. in. 8 fryszerek w Maleńcu, wielki piec w Miedzieży oraz fabryka w Sobieniach dawały stal porównywalną ze szwedzką. Wyrabiano tam kosy, piły, toporki, pilniki, żelazka, młynki do kawy, zgrzebła, siekierki, łopatki blaszane, które miały łatwy zbyt. Motywem założenia Fabryki kos w Świnkowie pod Miedzieżą oraz „Sobieniu koło Warszawy” było zapobieżenie sprowadzania sierpów i kos z Austrii, Prus i Anglii oraz wychodzenia z tego powodu pieniędzy z kraju. Wzrosła znacznie liczba ludności we wsiach kasztelana.